Roeselaarse biografie

Geschiedenis

Roeselare werd reeds vermeld in 847: in territorio Menap quod nunc Mempiscum appellant ... Rollare[1] en was vanaf de 10e eeuw een belangrijke nijverheids- en handelsplaats, die in 

1250 stadsrechten en privileges kreeg. Rond 1260 werd op de markt een belfort en halle gebouwd. Omdat er geen verdedigingswerken rond de stad waren opgetrokken, was de stad een gemakkelijk doelwit voor plunderaars. Om de veiligheid te garanderen richtte men in Roeselare al snel enkele schuttersgilden op. Die konden uiteraard weinig verrichten tegen oorlogs-geweld. In 1488 en 1492 werd de stad verwoest door het leger van Maximiliaan van Oostenrijk. Zo goed als alle vroegmiddeleeuwse bouwwerken waren met de grond gelijk gemaakt. De stad werd rond 1500 opnieuw opgebouwd, in een andere bouwstijl dan voorheen. Het centrum van Roeselare behoorde steeds tot de heerlijkheid Wijnendale. Enige tijd was er vrede in

Roeselare, maar dit was slechts stilte voor de storm. Op 26 augustus 1566 trok de beeldenstorm door de stad. Verschillenden beelden uit de Sint-Michielskerk en uit de halle sneuvel-den. Na het uitbreken van de Tachtigjarige Oorlog verdween de ooit bloeiende lakenindustrie volledig uit Roeselare en volgde een periode van economisch verval. Deze donkere periode kende echter een lichtpuntje:in Venetië werd Roeselarenaar A.Willaert een gevierd componist van meerstemmige muziek. In 1609 werd het Twaalfjarig Bestand afgeroepen. Roeselare herrees, maar niet voor lang, want vanaf 1640 begon de oorlog opnieuw.Door de vrede van Nijmegen in 1678 werd Roeselare een deel van Frankrijk en zo ook een grensstad, met alle ge-volgen van dien. Roeselare werd een beruchte smokkelroute. De stadskas was leeg en er was dus geen geld om het belfort en de halle te herstellen. Dit had tot gevolg dat op 30 oktober 1704 het belfort instortte. In zijn val vernielde de toren het grootste deel van de halle zelf. Met het puin werd een nieuwe, kleinere opgetrokken, die echter afbrandde in 1749. De kel-ders van het vroegere belfort bevinden zich nog steeds onder het marktplein.Ondanks de vele verwoestingen en rampen die Roeselare tijdens haar geschiedenis gekend heeft, bleef de Sint-Michielskerk in redelijk goede staat. Toch is de toren als gevolg van een hevige storm op 19 januari 1735 ingestort. De toren werd herbouwd; enkele tientallen meters korter. De drie grote rampen verklaren grotendeels, dat de kerk drie bouwstijlen kent. Rond 1770 werd het stadhuis in rococostijl gebouwd. Na de slag bij Waterloo werd Roeselare weer Neder-

lands, tot de onafhankelijkheid van België. De onafhankelijkheid bracht ook armoede mee. Gelukkig verbeterde de situatie aanzienlijk na de aanleg v.d. spoorweg Kortrijk-Brugge (1838) en na de uitvinding van de stoommachine.Van 1862 tot 1872 werd het kanaal naar de Leie gegraven. Ook dit zorgde voor een heropleving van de economie. Nadat het kanaal gegraven was werden aanlegsteigers gebouwd en groei-de de industrie in Roeselare, wat tot een bevolkingstoename leidde. Roeselare stond bekend als het Manchester van België. Op 28 juli 1875 vond de "Groote Stooringe" plaats,een studentenopstand tegen het gebruik van Frans in het onderwijs, die geleid werd door Albrecht Rodenbach. Rodenbach stichtte tal van studenten-verenigingen en was tevens schrijver. De stad had tijdens de Eerste Wereldoorlog veel te lijden van het geallieerde artillerievuur. Er vond een zogeheten "Schuwe Maandag" plaats op 19 oktober '14, wat verwijst naar de onmenselijke vergelding voor de geboden tegenstand tegen de Duitse bezetter in het begin van de oorlog. Volledig in paniek en uitzinnig van woede trokken de Duitse soldaten een spoor van moord en vernieling doorheen Roeselare, staken 252 huizen in brand en vermoordden zo'n 240 burgers. De Duitse bezetter dacht dat de Roe-selaarse bevolking op hen geschoten had. Er was weerstand geweest,maar die kwam van een compagnie Franse Dragonders die de aftocht van hun kameraden moest dekken. Na de Eers-te Wereldoorlog werd de stad heropgebouwd, maar was pas volledig klaar toen de Tweede Wereldoorlog begon. De stad heeft niet veel geleden onder de Tweede Wereldoorlog en werd door de bevrijd. Getuige hiervan is de benaming van het Polen-plein (voordien de Houtmarkt) en de gedenkstenen voor de gesneuvelde Poolse soldaten. Roeselare stond, vooral in de 19e en 20ste eeuw, ook bekend om zijn nieuwmarkters. Nieuwmarkters waren handelaars van "de nieuwe markt" en ze vormden rond die markt een eigen getto. Nieuwmarkters hadden onder elkaar een eigen taal, zoals het Bargoens, en stonden er om bekend dat ze alles aan iedereen konden verkopen. Hoewel de meeste nieuwmarkters bijna geen Frans, Duits of Engels spra-ken, slaagden ze er toch in om in Wallonië of aan buitenlanders in Roeselare (bijvoorbeeld tijdens de wereldoorlogen) goederen te verkopen met grote winsten. De kleine, goedkope huis-jes waarin de nieuwmarkters leefden bestaan nog altijd, je kan ze zien rond de Blekerijstraat en de omgeving van het oude begraafplaats in Roeselare. Rond de jaren zestig werd de REO-groenten- en fruitveiling in gebruik genomen. Deze is vandaag nog de grootste groenten- en fruitveiling van Vlaanderen. De huidige gemeente Roeselare ontstond in '77 door samen-voeging van Roeselare, Beveren, Oekene en Rumbeke.

Naamgeving

De naam Roeselare heeft in de loop der tijden talrijke spellingvarianten gekend. Vooral het eerste deel v.d.naam is veelvuldig gewijzigd. Tot het einde van de 11e eeuw vindt men haast altijd "Ros". Daarna wordt de "o" gaandeweg en ten slotte definitief vervangen door de "oe"-klank. Aanvankelijk en korte tijd nog als "u" geschreven maar daarna "oe" tot omstreeks het einde van de 15e eeuw. Onder in-vloed van het Frans (Roulers) wordt de oeklank vanaf dan als "ou" geschreven. Pas sinds 1937, toen de moderne plaatsnamenspelling werd aangenomen, greep men terug naar de "oe" en werd Roeselare de officiële naam. In tegenstelling tot wat veelal gedacht wordt is de schrijfwijze Roeselare (teruggevonden in documenten v.d.perio-de 1302-1520) dus veel ouder dan bijvoorbeeld Roussellaere (16e eeuw en later). De betekenis van de naam is in de loop der eeuwen felomstreden. De nieuwste linguïstische bevindin-

gen geven volgende uitleg: "roes" betekent "riet" en zou terug te leiden zijn op de Gotische wortel "raus" (riet). Afgaande op de oudste vormen die van "laar" bekend zijn, gaat dit woord terug op het Germaanse "hlaeris", waarmee een open plaats in het bos wordt aangeduid.Deze taalkundige bevindingen worden bevestigd door de ligging van Roeselare. In de vroegste tij-den lag Roeselare helemaal in het Vlaamse Woud–tientallen bostoponiemen herinneren daar nog aan. Een daarin liggend laar, dus een open plaats, was de beginkern v.h.huidige Roeselare. Gelet op het feit dat een tiental waterlopen in het Roeselaarse "laar" samenvloeien,vermoedt men dat dit een drassig en moeras-achtig gebied geweest is. Vandaar komt het element Roes, wat dus riet betekent,een plant die op vochtige plaatsen gedijt.Samengevat kan men Roeselare dus definiëren als Roeslaar, een drassige, met riet begroeide open plaats in een bos.

Kernen

Roeselare, deelgemeenten en buurgemeenten. De gele gebieden zijn bebouwde kernen. Naast het centrum van Roeselare zelf telt de gemeente nog de deelgemeenten Beveren, Oekene 

en Rumbeke.De kernen Beveren en Rumbeke zijn door nieuwe bebouwing en bedrijventerreinen vergroeid geraakt met het stadscentrum van Roeselare. De kleine kern van Oekene ligt op de grens van het landelijke open gebied ten zuiden van de stad en de verstedelijking bij Rumbeke. De agglomeratie van de stad strekt zich langs het kanaal Roeselare-Leie uit tot bijna de agglomeratie van de nabijgelegen kleinere stad Izegem.In de gemeente Roeselare liggen nog enkele kleinere gehuchten.Op het grondgebied Rumbeke ligt langs de steenweg naar 

Menen (N32) op minder dan een kilometer ten zuiden van het stadscentrum het gehucht Zilverberg. Het dorpje Beitem ligt ongeveer drie kilometer meer zuidelijker langs dezelfde weg. De stad zelf telt verscheidene katholieke parochies, namelijk Sint-Michiel, Sint-Amand, Heilig-Hart, Sint-Jozef, Heilige-Godelieve en Onze-Lieve-Vrouw (de wijk Krottegem) en

er is een protestantse kerk.

De gemeente Roeselare grenst aan de volgende gemeenten en dorpen:

• a. Oostnieuwkerke (gemeente Staden)

• b. Hooglede (gemeente Hooglede)

• c. Gits (gemeente Hooglede)

• d. Lichtervelde (gemeente Lichtervelde)

• e. Koolskamp (gemeente Ardooie)

• f. Ardooie, met gehucht Tasse (gemeente Ardooie)

• g. Kachtem (stad Izegem)

• h. Izegem (stad Izegem)

• i. Sint-Eloois-Winkel (gemeente Ledegem)

• j. Rollegem-Kapelle (gemeente Ledegem)

• k. Ledegem (gemeente Ledegem)

• l. Moorslede (gemeente Moorslede)

• m. Passendale (gemeente Zonnebeke)

Demografische ontwikkeling

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente,inclusief deelgemeenten,zoals ontstaan na de fusie van 1 jan.'77.

• Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Toerisme en bezienswaardigheden

Grote Markt van Roeselare met het belfort en het stadhuis

Monumenten

 Zie ook lijst van onroerend erfgoed in Roeselare: deel 1 en deel 2

• De Sint-Michielskerk is de decanale kerk. Het is een laatgotische kerk uit 1504.

• De Sint-Amandskerk is een neoromaanse kerk uit 1869-1872, hoofdzakelijk in baksteen opgetrokken.

• Het stadhuis bestaat uit twee delen. Het oude deel dateert in uit 1770-71 en is gedeeltelijk in rococostijl opgetrokken. In 1924 werd een modern ge-deelte toegevoegd, met op de hoek een belforttoren. Onder de Grote Markt liggen de resten van de stadshallen en het oorspronkelijke belfort (bouwjaar: ca 1260). Dit stortte op 30 oktober 1704 in en werd slechts een tiental jaren geleden opnieuw ontdekt bij de heraanleg van de Grote Markt.

• Het Klein Seminarie is een gebouwencomplex met delen van de 17de tot 20ste eeuw. Het was oorspronkelijk een klooster. In 1806 kwam er de schoolinstelling Klein Seminarie, waar Albrecht Rodenbach school liep en waar ooit Guido Gezelle en Hugo Verriest doceerden. De bijhorende kerk werd in de eerste helft van de 18de eeuw gebouwd.

• Het klooster van de Arme Klaren werd gesticht in 1867. Rond 1871 werd er ook een kerkje bij gebouwd.

• In 1868-1871 bouwden de paters redemptoristen een klooster, met in 1872-1874 een neogotische kerk, gewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand.

• De parochiekerk van het Heilige Hart is een kerk uit 1933. Het is een relatief moderne kerk met art deco kenmerken, die werd gebouwd toen bij zuidelijke stadsuitbreiding een afzonderlijke Heilige Hartparochie werd opgericht.

• De protestantse kerk, ook wel "Geuzentempel" genoemd, is een klein kerkje uit 1877.

• De Brouwerij Rodenbach

• Net buiten het stadscentrum, in de deelgemeente Rumbeke, ligt het kasteel van Rumbeke op het Domein "Sterrebos".

• In de stadskern ligt de oude stedelijke begraafplaats.

• Sint-Michielskerk

• Sint-Amandskerk

• Belforttoren en modern deel stadhuis

• Kerk van klooster van de Arme Klaren

• Kerk van het klooster van de Redemptoristen

• Heilig-Hartkerk

• Protestantse kerk

• Kasteel van Rumbeke

Musea

Nationaal Wielermuseum

Roeselare telt enkele musea, zoals het Nationaal Wielermuseum, gelegen in het oude brandweerarsenaal, waarmee grootse plannen bestaan. De Galerie Alfons Blomme kenmerkt zich vooral door talrijke boeiende tijdelijke exposities. Daarnaast is er boven in de toren v.d.Sint-Michielskerk het klokkentorenmuseum. Het filmmuseum is een privé-collectie maar wordt ook opengesteld voor publiek mits een afspraak vooraf.

Groene ruimte

Grote Bassin

De vrij schaarse groene longen vindt men in het "Sterrebos" en natuurreservaat de "Kleiputten".In het stadscentrum vormt de "Grote Bassin" met daar rond het Sint-Sebastiaanspark en het Noordhof een groene long.Het bassin is uitgegraven in de bedding van de Mandel.De "Kleine Bassin" iets meer oostwaarts is in de bedding van de Sint-Amandsbeek gegraven. Hiernaast ligt ook "De Ronde Kom". Ver-der zijn er nog het Rodenbachpark, het Collegepark, en het Heilig Hartpark als ruime en aangename rustplaatsen in de stad. Verder is er ook nog het park/kerkhof t'oud kerkhof in de Groenestraat. Daarom dat dit park ook wel in de volksmond,het Beroemde-Roeselarenarenpark genoemd wordt.[bron?] Tijdens de zomermaanden

zijn er in het Sint-Sebastiaanspark, beter bekend als het Grote bassin, de parkconcerten. Het concept "tuinwoonwijk" ontstond begin vorige eeuw in de streek van Roeselare. Zo was Batavia één van de eerste tuinwijken van België.

Winkelen

Voor de toeristische uitstraling van de stad,is het winkeltoerisme een belangrijke component.De Ooststraat is hierbij de bekendste winkelstraat v.d.stad. Belangrijke jaarlijkse evene-menten voor het winkelen zijn ook de batjes, de Winkelnacht, de kermissen, kerst-/eindejaarsshopping, straathappenings zoals deze v.d. Meensesteenweg en De Westlaanpromenade enz. Veel feestelijkheden zoals carna-val en de "Groote Stooringe" zetten de hele stad in beweging en gaan ruimschoots verder dan het puur commerciële aspect. Langs de Brugge-steenweg vestigden zich tal van middelgrote detailhandels.De wekelijkse dinsdagmarkt (voormiddag) is een traditie in Roeselare en wordt georganiseerd op de Grote Markt, de Boter-markt en het Polenplein. Deze drie locaties zijn met elkaar verbonden door verkeersluwe doorgangen. Op 1 mei wordt de Dag van de Arbeid gevierd op het Sta-tionsplein. Op de Natio-nale Feestdag is er elk jaar op 21 juli een stratenloop en muzikale animatie. Ook het Feest van de Vlaamse Gemeenschap wordt in Roeselare gevierd.

Economie

Roeselare vervult in West-Vlaanderen een functie als inkoopstad en de stad tracht naar buiten te treden als het bruisende hart van de provincie.Het centrum telt enkele winkelstraten (Ooststraat, Noordstraat, Sint-Amandsstraat, Manestraat, Wallenstraat, Zuidstraat en zijarmen), alle rond de Grote Markt, het Polenplein, de Botermarkt en het De Coninckplein. Daarenboven is er de Ardooisesteenweg nabij het station. Langsheen de zogenaamde Kleine Ring of Binnenring (Noordlaan/Westlaan ...) die op middellange termijn wordt (her)ingericht als een heuse stadsboulevard met vrije busbanen en tal van haltes, alsook langs diverse invalswegen, b.v. Brugsesteenweg, zijn vestigingen van grote winkelketens gesitueerd. Op Schier-

velde langsheen de Grote Ring zijn sinds jaar en dag de Expohallen gevestigd waar geregeld beurzen plaatsvinden zoals de Jaarbeurs, de Bouwbeurs, Agro Expo en Roslar Expo. Ze zijn min of meer een barometer voor de economie in de regio. Het Roeselaarse medialandschap wordt gekleurd door de Regionale Televisiezender WTV-Focus die op het Accent Business

Park haar uitvalsbasis en ankerplaats heeft. De Roularta Media Group, uitgever van onder meer Knack en Krant van West-Vlaanderen, heeft haar hoofdkantoor en drukkerij in Roeselare gevestigd. Andere bedrijven zijn onder andere actief op het gebied van voedingsnijverheid (Soubry) en het lichtdesign. De belangrijkste bedrijvenzones of industrieterreinen zijn ge-legen ten Noorden van Roeselare-stad in de deelgemeente Beveren en aan de oostrand rond het Kanaal Roeselare-Leie, het Mandeldal.

Vervoer en verkeer

Station Roeselare (anno 2007)

Roeselare heeft een centrale ligging langs de belangrijkste noord-zuidassen door de provincie. De autosnelweg  A17/E403 loopt langs de stad, en heeft er drie afritten voor Roeselare. Parallel loopt de steenweg Brugge-Torhout-Roeselare-Menen (N32) die dateert uit de Oostenrijkse tijd. De Westlaan, een halve klein ringweg in het stadscentrum, leidt deze weg rond de historische kern van de stad. Een recentere ringweg R32 leidt het verkeer omheen het volledig stadscentrum en sluit ook aan op de snelweg A17. De stad heeft een NMBS-station, 

het station van Roeselare,met 2 sporen op de lijn Brugge-Kortrijk en heeft om het halfuur een verbinding met beide steden. Aan het treinstation bevindt zich ook een busstation met 11 perrons. Het destijds (1976-1979) moderne station werd gebouwd met een verhoogde spoorwegberm zodat een viertal overwegen konden opgeheven worden. Eind 2007 beslisten de stad Roeselare, de NMBS-holding, Infrabel en De Lijn samen 35 miljoen euro te investeren teneinde het station en de buurt tegen 2012 te moderniseren. Deze werken zullen de sta-tionsomgeving grotendeels verkeersvrij maken, en zullen ook het stationsgebouw opschuiven om de ruimte van het stationsplein te vergroten. De werken hebben echter aanzienlijke vertraging opgelopen, en zijn anno 2016 nog altijd bezig.

Sport en vrije tijd

Sinds 1910 domineerden twee clubs het Roeselaarse voetballeven: Sportvereniging Roeselare (na de Eerste Wereldoorlog bekend als SK Roeselare) en Football Club Roeselare (FC). In 1999 fuseerden beide clubs en in 2005 promoveerde de fusieploeg KSV Roeselare voor het eerst naar de hoogste nationale voetbal-klasse. In 2010 degradeerde de club terug naar de 

tweede klasse. De wijk Krottegem kent een eigen voetbalcultuur waarvan het in 2000 heropgerichte Club Roeselare een voorbeeld is. De stad heeft een vernieuwd Stedelijk Zwembad, dat werd omgedoopt tot het "Spillebad". Er zijn sportgelegenheden opgericht in de deelgemeenten Beveren, Rumbeke en in Roeselare zelf (zoals het Schiervelde Stadion, de thuishaven van KSV Roeselare). Rond 2000 werd op deze laatste locatie tevens een nieuw, eigentijds complex opgericht waarin volleybalclub Knack Randstad Roeselare speelt en onder meer ook muziekoptredens doorgaan. De volleybalclub behoort tot de nationale top in België. Andere sportclubs zijn de basketbalclub BBC Wytewa (1957) en het Knack Handbalteam Roeselare. De Rodenbachruiters vertegenwoordigen de stad binnen de Landelijke Rijverenigingen.

Cultuur en onderwijs

Sinds 2014 is er ARhus, een gloednieuw kennis- en leercentrum met bibliotheek die in het stadscentrum gevestigd is. Verder zijn er de Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans (SAMWD) “Adriaan Willaert”, de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten (S.A.S.K.) en het Cultureel Centrum "De Spil". De stad telt een groot aantal scholen van verschillende signatuur (het vrije Katholieke net (ARKORUM), het stadsonderwijs en het gemeenschapsonderwijs), vooral kleuter/lager en middelbaar en daarnaast enkele scholen voor kinderen met leermoeilijkheden. Het aantal studenten hoger onderwijs, dat onder meer kiest voor verpleging of milieu- en dierenzorg, groeit sinds enkele jaren zodat het aanbod studentenkamers wordt uitgebreid. Het Jeugdcentrum "Diezie" en het (vernieuwde) Kerelsplein, moeten trefpunten voor jongeren vormen. De stad telt eveneens een groot aantal muziekverenigingen, on-der andere de Koninklijke Stadsharmonie Roeselare,de Koninklijke Harmonie "Het Gildemuziek",Roeselare en Vox Musica, een jeugdkoor dat zo'n honderd leden telt.Ook is er een ama-

teurtoneelgezelschap, het Spiegeltheater.

Diensten

Roeselare heeft reeds lange tijd twee middelgrote ziekenhuizen, elk met hun eigen sterktes en specialisaties, namelijk het Stedelijk Ziekenhuis (openbaar bestuur) en het Heilig-Hart Ziekenhuis (privaat bestuur). Deze laatste instelling is rond de millenniumwisseling gefusioneerd met het Menense ziekenhuis en plant een nieuwbouw nabij de A17/E403-autosnelweg. Het Stedelijk Ziekenhuis en het Heilig-Hart Ziekenhuis zijn gefusioneerd tot AZ Delta. De gebouwen die dan zullen vrijkomen, worden wellicht grotendeels ingericht als bejaarden-homes ter aanvulling van het vrij grote aanbod RVT's/WZC's met dagverzorgingscentra dat er nu reeds is. De vraag is echter bijzonder groot met de snelle vergrijzing van de bevol-king. In Roeselare wordt het infoblad "RSL" verspreid dat het stadsbeleid toelicht. Er is ook het blad "Uit" dat vermeldt welke sociaal-culturele activiteiten in een bepaalde periode plaatsvinden.

Geschiedenis

Roeselare is sinds lange tijd een CVP/CD&V-bastion. In de periode 1995-2006 maakte de VLD deel uit van de coalitie. Na de verkiezingen van 8 oktober 2006 ontstond een akkoord tussen CD&V en sp.a+Vlaams Progressieven om een coalitie te vormen die vanaf 2007 Roeselare bestuurde. In 2005 was er het afscheid van burgemeester Daniël Denys (CD&V) die werd opgevolgd door een partijgenoot, Luc Martens (CD&V), die na de verkiezingen van 2012 burgemeester bleef. In 2016 werd die laatste vervangen door partijgenoot Kris Declercq.

Coalities

Zetelverdeling gemeenteraad 2013-2018

3-5-2-12-12-3

De 37 zetels zijn bij de verkiezingen als volgt verdeeld:

██ Groen: 3

██ sp.a: 5

██ Open Vld: 2

██ CD&V: 12

██ N-VA: 12

██ VB: 3

• Voor 1964: Altijd CVP, (Voor WO II: Katholieke Partij)

• 1965-1970: CVP-BSP

• 1971-1976: CVP-BSP

• 1977-1982: CVP

• 1983-1988: CVP-VU

• 1989-1994: CVP-VU

• 1995-2000: VCV (=CVP+VU)-VLD

• 2001-2006: CD&V-VLD

• 2007-2012: CD&V-sp.a+VlaamsProgressieven

• 2013-2018: CD&V, sp.a en Groen

Stadsbanden

• Roeselare is bevriend met het plaatsje Trulben in Duitsland. Er komt hiervoor jaarlijks 1 delegatie voor een wee-kend naar Roeselare en omgekeerd. Het enige zichtbare sym-bool van de verbroedering is de Duitse richtingaanwijzer naar Trulben met de afstand in kilometers. Dit bord bevindt zich aan de Bruanebrug langs het kanaal Roeselare-Leie.

• Ook de gemeente Dogbo in Benin heeft een stedenband met Roeselare. Het heeft als doel de administratie van het gemeentebestuur te vereenvoudigen. Er werden hiervoor tal van acties georganiseerd.

Roeslaarse Helden(?)

Albrecht Rodenbach was de oudste van 10 kinderen geboren tussen 1856 en 1872. Zijn vader Julius Rodenbach (1824-1915) kwam met zijn oom Alexander Rodenbach (de stichter v.d. 

brouwerij Rodenbach) uit een Duitse adellijke familie (uit Andernach aan de Rijn) die zich sinds 1749 te Roeselare ge-vestigd had. Zijn moeder Silvia de la Houttre (1834-1899), van origine een Waalse geboren te Doornik, maakte zich vanaf haar zevende het Vlaams eigen toen ze in Roeselare kwam wonen. Berten was ook een neef (kozijn) van de schrijver Georges

Rodenbach die onder andere Bruges-la-Morte schreef. Zijn oom Pierre Rodenbach had achtereenvolgens gevochten met Napoleon in de veldtocht tegen de Russen, en vervolgens tegen Napoleon met de troepen van Willem van Oranje en tenslotte in de opstand tegen de Hollandse "bezetters". Zijn ooms Alexander en Constantijn Rodenbachwaren in 1830 bij de eerste verkozenen van het Nationaal Congres. Tot zijn leraren aan het Klein Seminarie in Roeselare behoorden Hugo Verriest, maar ook Gustaaf Flamen. Rodenbach schreef poëzie, proza en 

toneelwerken. Hij droeg het Vlaams bewustzijn in Vlaanderen rond en stichtte tal van studentenbonden en toneelmaatschappijen. Hij werd katholiek opgevoed in de geest van het ultra-montane katholicisme. Zoals zoveel andere jongelui uit die periode was hij ook toegetreden tot het pauselijke zoeavenkorps, die de Kerkelijke Staat moesten verdedigen tegen Giuseppe Garibaldi; hij heeft echter nooit gevochten. Vanaf het moment dat Rodenbach in 1876 naar de Katholieke Universiteit Leuvenging om rechten te studeren (in het Frans), begon hij met een andere jonge dichter, Pol de Mont, de idealen te promoten van een hernieuwd Vlaams bewustzijn onder de studenten. Hij verzette zich met name tegen het gebruik van het Frans in het onderwijs, terwijl de voertaal van de burgerbevolking Vlaams was. Hijzelf beklaagde zich erover dat hij zelf beter overweg kon "in het fransch dan in het vlaamsch". Voor hem gold "In Vlaanderen Vlaams": alleen de volkstaal was van belang en niet het "Hollands" van de "hollandsche pedanten die onze tale vermooscht hebben".Dit Vlaams bewustzijn was echter een 

West-Vlaams taalparticularisme. Vlaamse dialecten waren volgens hem een spiegel van het pure en edele karakter van de Vlamingen en daarom het best geschikt voor de heropstanding van het Vlaamse volk. Bovendien was het Nederlands de taal v.d.protestanten uit het Noorden. Als vurige katholiek kon hij deze taal dus niet aanvaarden. In de laatste jaren van zijn leven nam Rodenbach afstand van zijn Vlaamse bevlogenheid, en verkeerde hij in Franstalige en liberale kringen. Rodenbach overleed op 23-jarige leeftijd in zijn geboortestad aan tu-

berculose. Vele generaties Vlamingen zagen in hem de dichtende "supervlaming". Dit werd zelfs gebruikt door de priester Cyriel Verschaeve die in een toespraak uit 1941 de strijdbaar-heid van Rodenbach gelijkstelde met het militaire engagement voor nazi-Duitsland. Adriaan Willaert (circa 1490-7-12.1562) was een innovatief Vlaams componist, dirigent, muziekleraar en kapelmeester. Hij werd geboren in Roeselare, in de deelgemeente Rumbeke, 1490. Hij studeerde in Parijs bij Jean Mouton, die zelf een volgeling van Josquin Desprez was. Hij trok rond 1515 naar Italië, zoals andere meesters uit de Lage Landen in die periode deden (bijvoorbeeld Orlandus Lassus); eerst naar Rome en dan naar Ferrara. In 1527 werd hij benoemd tot kapelmeester van de San Marco-basiliek in Venetië, wat hij zou blijven tot aan zijn dood in 1562. Hij was één van de meest veelzijdige com-ponisten uit de Renaissance, en vanuit zijn positie in Venetië had hij een grote muzikale invloed in Europa; enkele van zijn leerlingen waren onder meer Costanzo Porta, Andrea en Giovanni Gabrieli, Clement Matot en Cypriano de Rore, die hem zou opvolgen aan de San Marco. Willaert was de grondlegger van de "Venetiaanse school" waartoe ook de Gabrieli's en later Claudio Monteverdi gerekend worden, en die 

de vroege Barokmuziek sterk beïnvloedde. Van Willaert zijn veel werken bekend, vooral geestelijke (150 motetten; vespers; hymnen en psalmen; acht missen) en daarnaast ook ongeveer 60 Franse chansons, 70 Italiaanse madrigalen en instrumentale composities. De Academie voor Muziek en Woord te Roeselare is naar hem vernoemd. Hugo Nestor Verriest (Deerlijk, 25 november 1840-Ingooigem, 27 oktober 1922) was een Vlaams priester, schrijver en redenaar. Hij was een van de belangrijkste exponenten van het cultuur flamingantisme. Als leerling 

van het Klein-seminarie te Roeselare kreeg hij in 1857 gedurende een negental maanden les van Guido Gezelle, in 1864 werd hij tot priester gewijd. Tussen 1864 en 1867 was hij leraar te Brugge en van 1867 tot 1877 gaf hij zelf les aan het Kleinseminarie te Roeselare. Hier had hij Albrecht Rodenbach onder zijn leerlingen. In 1877 werd hij directeur van een nonnen-klooster te Heule, in 1878 principaal van het college van Ieper, in 1888 pastoor te Wakken en in 1895 te Ingooigem. Hugo Verriest is de geestelijke vader van de Blauwvoeterij. Hij deed in West-Vlaanderen de slogan: Dat volk moet herleven! ingang vinden. Door zijn uitstraling had hij een grote invloed op zijn leerlingen die hij in de geest van Guido Gezelle onderwees. Verriest had een meer uitge-sproken politiek temperament en een groter politiek talent dan de introverte Gezelle. Hij propageerde de vernederlandsing v.h.middelbaar en het hoger onderwijs in Vlaanderen. Van 1877 tot 1881 was hij redacteur bij De Vlaamsche Vlagge. Hij was samen met Emiel Lauwers en Alfons Depla stichter van De Nieuwe Tijd.Kenmerkend voor zijn brede visie is dat hij ook meewerkte aan de tweede reeks van Van Nu en Straks. In 1906 werd hij lid v.d.Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde, hij ontving ook de doctorstitel honoris causa van de Leuvense universiteit.Peegie ontstond in de schemering van een zeer ver verleden, ontoegankelijk voor de historische wetenschap, maar overgedra-gen van generatie op generatie met veel humor, ontroering en oeverloos veel fantasie. De geschiedenis van mensen op en rond "Den Hoek", die van het taaie harde werk voor het dage-lijks bestaan een kermis konden maken. Achiel Denys, vader van Willem, graaide op zijn "calepin" heel wat van deze pareltjes samen en vertelde ze tot soelaas en opmontering aan de Roeselaarse vluchtelingen die wegens het eindoffensief in 1918 de stad moesten ontruimen en her en der een tijdelijk onderkomen vonden. Willem Denys, het is duidelijk, had een aardje naar zijn vaartje en kreeg als roomtoet bovenop de moedermelk een voorraad humor ten geschenken, een vlotte pen en radde tong,twee twinkelende pretogen en een hart als een koeke-

brood voor eigen volk en stad. "Het was den derden September 1911 dat het Mevrouw Tanite behaagde ter wereld te brengen in al zijn glorie : zonder haar, zonder tanden, zonder fat-soen en al lelijk doen "Peegie van den Nieuwmarkt", rasechte en waardige afstammeling van Cyper, stamvader dezer vroede gemeente, stevig geworteld als een oase van strijd en lust in den anderzijds zo soberen en deftigen Roeselaarsen bodem." En ziedaar, Peegie werd geboetseerd en geconterfeit in Willems gulle boek dat Vlaanderen zou veroveren en vertederen. En het zaad kon gedijen...Het zaad viel inderdaad in goede aarde in dit geval in de hersenkronkels van de vereniging der Oud Scouts die, hoe "oud" ook, nog altijd borrelen van nieuwe ideeën en vondsten. En maar zoeken naar de blikvanger die Scoutsival 1976 in de kijker zou brengen.De voorzitter van die troep - hij was het gedurende elf jaar - luistert naar de naam Gilbert Bonte, is van allure en karakter een soort bulldozer die kennelijk van oordeel is dat de onvermijdelijke problemen en moeilijkheden des levens precies de vreugde ervan vormen; eerder een "padmaker" dan een "padvinder".Drieste plannen werden gesmeed en uitgetekend om "Fonske, de drinkende student" te schaken in afspraak (natuurlijk) met de Leuvense politie. Maar burgemeester en commissaris kregen het uiteindelijk koud rond de neus en het werd duidelijk "njet" in Leuven. 

Het Gild Der Maten van

Peegie

Juul Plastiek Op 27 maart 1914 werd Roger Slosse geboren te Krottegem (Roeselare) in een huis aan de St-Hubrechtsstraat. Hij was de derde zoon van Alfons Slosse & Hortensia Van Elslander. Alfons Slosse,beter bekend als Garde Slosse,was een bonk van een kerel die van niets bang maar eveneens een volksvriend die liever een waarschuwing gaf dan een boete uit-schreef. Enkele maanden na Rogers ge-boorte brak de Eerste Wereldoorlog uit & Garde Slosse werd gemobiliseerd waardoor Hortensia alleen instond voor de opvoeding van hun gezin. Vanaf 1920 volgde Roger lager onderwijs aan de stads-jongensschool aan de Brugsesteenweg. Daarna moest Roger van zijn vader een 'stiel' aanleren. Roger koos voor kapper en ging als leerjongen bij Jozef Vanden Broecke gaan werken. Nadien werkte Roger ook nog in een Oostends kapsalon. Later opende Roger zijn eigen kapsalon in een huis in de Noordstraat waar hij voor het eerst zijn talenten tentoonstelde als animator tijdens de Batjes.In '38 organiseerde hij in diezelfde Noordstraat een zangwedstrijd. Tijdens de 2de Wereldoorlog werd Roger gemobiliseerd als kapper te Aarschot. Hij stond in voor de hygiëne van de soldaten. Daar leerde Roger Héléna-Carolina Morré kennen, waarmee hij op 20 januari 1940 in het huwelijk werd verbonden in de O.-L.-Vrouwkerk te Aarschot. Samen kregen zij 2 zonen; Herman & Hugo. Na de capitulatie keerde Roger terug naar zijn kapsalon te Roeselare. Maar in 1943 legde hij de kappersschaar neer & werd hoofdagent van een assurantiemaatschappij in Izegem. Na de oorlog werd hij ook nog reiziger in fantasie-artikelen voor een Brusselse firma, daarna ook een tijdje verkoper van nepjuwelen in de marinebasis te Oostende om dan nog eens over te stappen naar het verkopen van geweven naametiketten en knopen. Na lange tijd werd hij opnieuw kappersgast in een kapsalon in de Van Iseghemlaan te Oostende om dan in een volgende fase de kost te verdienen als portier in het Miramarhotel te Oostende. In 1952 keerde Roger tenslotte terug naar zijn geboortestad.In de beginjaren van de Roularta (opgericht in 1954) ging Roger er werken als journalist. Na een geschil verliet hij de Weekbode om aan de slag te gaan als een tv-verkoper en rond het jaar 1960 begon hij als verko-per van bromfietsen van het merk DKM. Het was in die naoorlogse jaren (nl. het najaar 1949) dat hij te Oostende in "De Volksbond" de persoonswisseling ondergaan had die van hem Juul Plastiek gemaakt heeft. Onder deze schuilnaam werd Roger in heel West-Vlaanderen een be-kend figuur. Van 1956 tot 1988 verschenen zijn "Hoekskes van Juul Plastiek" wekelijks in de Weekbode, verhalen geschreven in het Roeselaarse dialect, soms met een lach, soms met een traan, soms mild maar ook soms met een strijdbare vrijzeggerstoon. Zoals reeds blijkt uit bovenstaande heeft Roger tijdens zijn levensloop verschillende jobs uitgeoefend waaron-der kapper, hotelportier, café-baas van "de 3 Molens",toneelspeler, goochelaar, paragnost, volkskundige, journalist, folklorist, hypnotiseur, humorist, schrijver, dichter en zelfs gemeen-teraadslid in de jaren '60.Als schrijver heeft Roger een waaier nagelaten van boeken over volksdevotie & volkskunde over Roeselare en zijn dialect. In de jaren na de oorlog was hij ook een bekende conférencier, die te horen was op de Bonte Avon-den op Radio Kortrijk.In juni 1967 deelde Roger de planken van het podium met clown Rossi (Georges Beauprez uit Ieper). Zijn grootste trots was zijn familie; zijn zonen Herman & Hugo, zijn kleinkinderen Hugo Junior, Bamse, Yves, Alexander & Delphine, zijn achterkleinkinderen Valentine, Nicolas & Sasha.

Roger is overleden te Roeselare in het Stedelijk Ziekenhuis op 12 mei 2005. Zijn overlijden bracht het verlies mee van een van de vooraanstaande figuren van Roeselare, een volksfiguur bij uitstek alsook het heengaan van een pracht van een vader, grootvader & overgrootvader. (Pepe, we missen je). Juul Plastiek.be